TİYATRODA (NATYA SHASTRA) İÇİ BOŞ ALETLER VE ZAMAN ÖLÇÜSÜ*Yrd.Doç.Dr.Özand Gönülal

 

TİYATRODA (NATYA SHASTRA) İÇİ BOŞ ALETLER VE ZAMAN ÖLÇÜSÜ*Yrd.Doç.Dr.Özand Gönülal

 (Natyashastra; Yazarlığı efsanevi bilge Bharata'ya atfedilen, ikinci yüzyılda yazılmış gösteri sanatları için kuralcı el kitabı (shastra). Metin, üç ana performans formunun her yönünü detaylandıran otuz yedi bölüme ayrılmıştır: müzik, drama ve dans (hem müziği hem de dramayı birleştiren). Metnin bazı bölümleri estetiğe ve şiire ayrılmış olup, sanatın takdiri için doğru atmosferi yaratmaya ve aktarmaya yardımcı olmaktadır. Metnin diğer bölümleri sahnenin inşası gibi somut, pratik konuları tartışıyor. Metin bu üç gösteri sanatı için hala bir otoritedir ancak dans için özellikle önemlidir.Hint dansında bulunan pozisyonların ve jestlerin çoğu ilk olarak bu metinde kodlanmıştır. Natyashastra, "halk" dansından ziyade "klasik" dans olduğunu iddia eden herhangi bir dans formu için nihai otorite olmaya devam etmektedir.)

 

İçi boş (susira) müzik aleti; bilgelerin bilmesi gerektiği gibi; bambudan yapılmıştır. Notaları (svara) ve Grama ile ilgili kurallar Vina'nınkiyle aynıdır. Bir flütün notalarının iki; üç ve dört [Srutis] olduğu bilinmektedir ve bunlar ya 'sarsılmıştır' (kampita); ' yarı açık' (ardha-mukta) ve 'tamamen açık' (vyakta-mukta).Yukarıda Vina'nın bir notası başka bir notaya dönüştüğü için flüt durumunda da aynı şey olur. [Bir flütte üretilen] notalardaki Srutis'in sayısı iki; üç veya dört olacak ve uzatılarak the

kalan notalar1 da üflenerek üretilebilir. Notalar; flüt çalarken parmakların uygulanmasıyla üretilen dört; üç veya iki numaralı Srutis'in belirlediği özelliklere sahiptir. Şunu bir dinleyin. Parmaktan tamamen arındırılmış bir [flüt] deliğinden üretilen nota; dört Sruti'den oluşuyor ve ilk Hint flütü vamsa veya bambudan yapıldığından ona Vamsa adı verildi. SD. daha sonra kullanılmaya başlanan tahta (khadira ve sandal); fildişi ve farklı metallerden (demir; kamsya; gümüş ve altın) yapılan flütlerin yanı sıra boynuzlardan da bahseder.Deniz kabuğu (sahkha) da başka bir içi boş (susira) çalgıdır; ancak müzik aleti olarak pek kullanılmaz. Bunlar notaların üretilme yollarını gösterir. ancak kampita; valita; mukta; ardhamukta ve nipidita gibi beş yoldan bahseder. Burada tatropari (yukarıda orada yanıyor) 'eğer srutis daha uzaktaysa' anlamına gelir Arttı'. Bunlar Sadharana ve Kakali notalarıdır. bu konuda daha ayrıntılı talimatlar verir; üzerine titreyen bir parmağın yerleştirildiği; üç Sruti'den oluşan bir delik ve kısmen (yarı) parmaktan arınmış bir delikten üretilen iki Gratis'ten oluşan bir nota üretilir.' Bütün bunlar Madhyama Gr&ina'daki notlardır.' Sadja Grama'nın notları şu şekilde olacaktır: Sadja Madhyama ve Paiicama; tamamen 'açık' bir delikten Dhaivata ve ]sabha; titreyen bir parmakla kapatılan bir delikten ve kısmen (yarısı aydınlatılmış) bir delikten doğacak. bir parmak;Nisada ve Gandhara [sırasıyla] Sadja ve Madhyama ile yan yana geliyor ve onları değiştiriyor Kendileri karakteristik Srutis'te; Üst üste binen (svara-sadharana) ve K&kali notalarına yol açacaktır.' Flüt notaları Vina ve insan boğazının yardımıyla mükemmelleştirilmelidir (aydınlatılmalıdır). şarkıcı elde edecek; etmeli flüt eşliğinde söylenecektir. İnsan boğazının (beden); Vina'nın ve flütün birleşimi [özellikle] övülmektedir.' Her ne kadar Sadja Grama ilk sırada yer alsa da burada ikinci sıraya yerleştirilmiştir. Bunun önemi açık değildir. İki elin farklı parmaklarının yedi notanın üretimiyle bağlantısını göstermek için şunları aktarıyor: banknotların üretimi hakkında daha ayrıntılı talimatlar veriyor. Bay Fox Strangways; Hindistan'ın farklı yerlerinden toplanmış bir dizi flüt terazisini veriyor. Flüt; Hint müziğinin en ilkel enstrümanlarından biri olduğundan; bunların arasında muhtemelen eski Hint müzik dizileri ve aralıklarının incelenmesi için bazı değerli materyaller yer almaktadır. Flüt müziği; sabittir; çok yüksek değildir ve Varnas'la donatılmıştır. ve Alamkaralar ve kurallara uyanlar1 tatlı ve rahatlatıcıdır. Bunlar [müzik] notaları hakkında bilinmelidir flüt çalan kişiler tarafından. Şimdi sağlam müzik enstrümanlarından bahsedeceğim.